Zaterdag begint de Boekenweek en dus maken boekverkopers door heel Nederland zich klaar om een week lang literatuur te vieren. Heel nobel natuurlijk, al die aandacht voor romans, verhalenbundels en tegenwoordig ook steeds meer non-fictie, maar in geen enkele boekwinkel ligt deze week een extra stripboek op de boekentafel. Ja, misschien deze verstripping van het werk van Piet Paaltjens of de getekende biografie van Jheronimus Bosch, en dat zijn prachtige boeken, maar het zijn adaptaties, bewerkingen, geen op zichzelf staande verhalen. Het wordt tijd dat er tijdens de Boekenweek ook nieuw, origineel stripwerk van talentvolle makers voor het voetlicht wordt gebracht.
Laat ik zelf het goede voorbeeld geven en een recent verschenen Nederlandse graphic novel promoten: DE MAN VAN NU (2016) verdient deze week extra aandacht. Dit liefdesverhaal past perfect binnen het thema ‘verboden vruchten’, is geschreven door Hanco Kolk die ook buiten de stripwereld bekendheid geniet en maakt bovendien nieuwsgierig naar meer. De Man van Nu is daarmee uitermate geschikt voor de Boekenweek en het bijbehorende publiek.
Wat als er om ons heen mensen leven die zo snel bewegen dat we hen niet kunnen zien? Dat gegeven staat centraal in De Man van Nu: in onze seconden schuilt voor deze razendsnelle mensen een heel leven. Vergelijk het met de relatie tussen mensen en rotsformaties: een rots ziet in zijn eeuwenlange bestaan mensen komen en gaan als eendagsvliegen. In De Man van Nu is Rafael zo’n eendagsvlieg en Sylvia een rotsformatie: hij beweegt zo snel dat zij hem niet kan waarnemen en andersom beweegt zij zo langzaam dat ze voor Rafael roerloos lijkt. Rafael wordt verliefd op deze trage menssoort en wat volgt is een moderne variant van Romeo en Julia.
Zo’n plot klinkt misschien futuristisch, maar Kolk pakt het gegeven heel alledaags aan. Hij vroeg collega Kim Duchateau om de tweede tijdsdimensie voor zijn rekening te nemen: Kolk tekende de roerloze Sylvia en haar wereld, waarin al deze ‘Chronomensen’ stilstaan en ieder blaadje en elke waterdruppel bewegingsloos in de lucht hangt. Duchateau tekende Rafael en zijn mede ‘Decimalen’, die tussen deze menselijke standbeelden een doodgewoon leven hebben. Dat zorgt voor prachtige absurdistische beelden. Zo is centrum Manhattan voor Rafael uitgestoven: dit woud van bevroren mensen staat zo vol dat mensen als Rafael het mijden.
Deze bijzondere wereld van De Man van Nu werkt betoverend: je wil er in ronddwalen, je wil kunnen zwerven door een stad waar iedereen stil staat, je wil cirkelen om een groepje bevroren tieners die bommetjes maken in een baai. De zwierige tekenstijl helpt daarbij: bij Kolk is een hoek een neus, een krul een kuif en die abstracte vormen maken zijn decors extra intrigerend. Hiervoor verdient ook de waterige en gelaagde inkleuring van Marloes Dekkers een groot compliment.
Dan over de verboden vruchten: Rafael is verliefd op de roerloze Sylvia, maar ze mag niet aangeraakt worden, omdat ze door de snelle levensenergie van Decimalen binnen een seconde zou overlijden. Dat gebeurt toch, door een andere aanbidder, en dus jaagt Rafael met Sylvia in een rolstoel de wereld rond op zoek naar een oplossing. Die plotwending doet de dromerige sfeer van het verhaal geen goed: na de sterke eerste helft De Man van Nu lijken Kolk en Duchateau een andere richting in te willen slaan. Dat moet ook wel, want de verliefdheid van Rafael op de bewegingsloze Sylvia is op uiterlijk gebaseerd en daardoor wat dunnetjes. Toch is de roadtrip die volgt wat ongelukkig, doordat Rafael geen duidelijk doel heeft. Hij ontmoet weliswaar potentieel interessante personages, maar die verdwijnen even snel als ze verschijnen en dat Rafael uit handen probeert te blijven van een sheriff is niet zo spannend als misschien bedoeld was. Daarvoor is het gedeelde verleden van deze opjager en de vluchtende Rafael te weinig uitgewerkt.
Toch blijft De Man van Nu na de laatste pagina nagonzen: niet door de loop van het verhaal, maar door het gecreëerde universum, door het leven van Rafael in een wereld vol bevroren mensen. Die verstilling is bovendien een knipoog naar de strip als een medium waarin iedere beweging wordt gesuggereerd: Kolk draait zijn camera zwierig rond zijn roerloze mensen, en benadrukt zo hoe de wereld in een stripverhaal altijd stilstaat. De Man van Nu verkent daarmee de grenzen van het medium.
Zaterdag begint de Boekenweek. Het is absurd dat een werk als De Man van Nu geen plaats krijgt op de boekentafels. Beste mensen van het CPNB, beste boekverkopers en lieve lezers: geef stripboeken tijdens de Boekenweek de aandacht die ze verdienen. Voor wie het bij verboden vruchten wil houden: probeer De Man van Nu. En vraag er dan bij de kassa nadrukkelijk een boekenweekgeschenk bij.
